قربان که نزدیک می شود سر و کله آنها هم پیدا می شود. در گوشه و کنار شهر و روستا. در دسته های چند تایی از گوسفند و یکی یا دوتایی از گاو و گوسفند و شتر. حصاری مختصر از چوب و سنگ و آجر و لاستیک، گرداگردشان…
«وَ فَدَیناهُ بِذِبح عَظیم…» مخلوقی فرستاده شده از جانب خداوند تا در قربانگاه، بلاگردان قربانی ابراهیم حنیف – اسماعیل- شود. و قربانی کردن یک واجب از مناسک حج تمتع در سرزمین منا شد و یک مستحب در دیگر ایام سال به یادبود یک جریان بزرگ تاریخی.
و اکنون قربانی دیگر در راه است و قربانی هایی که باید در دهمین روز از ماه ذی الحجه، در بهترین زمان روز که بعد از طلوع آفتاب روزعید و پس از سپری شدن زمان کافی برای خواندن نماز عید است، جرعه آبی بر حلقشان ریخته شود و کاردی بر گلویشان مالیده.
بازار خرید و فروش گرم می شود. نکته مهم این که تمکن مالی در این باره، شرط است و چنانچه کسی توانایی قربانی کردن در خود نمی بیند هیچ دین و تعهدی بر گردن او نیست با این حال هستند بسیاری از افراد که خود را بی نصیب از این مستحب موکد نمی گذارند و البته با قصد رجا، اموات خود را هم در این کار نیک سهیم و شریک می کنند و رسم دیرین قربانی را بجا می آورند.
عده ای اما در این میان، خود را به تکلف و زحمت می اندازند از این باب که می پندارند در اولین سالگرد عزیز از دست رفته خود باید حتما قربانی بزرگی مثل شتر یا گاو و یا گوساله بر زمین بزنند. این کار شاید در زمانی که وضعیت اقتصادی بدین گونه نبود شدنی بود اما باید پذیرفت برای بسیاری از افراد در وضعیت کنونی چنین چیزی امکان پذیر نمی باشد پس چه بهتر این افراد، خود را در چیزی که تنها یک امر مستحب است به رنج و تعب نینداخته و فارغ از معذورات اخلاقی، به یک قربانی معمولی بسنده نمایند.
نکنه مهم دیگر این که کسی که حیوانی را قربانی می کند می تواند یک سوم آن را برای خودش بردارد، و یک سوم دیگر را به هر مسلمانی که می خواهد بدهد، و احتیاط مستحب است یک سوم باقی مانده را به فقیرهای مسلمان صدقه بدهد. خطاب ما به آن دسته از کسانی است که دستشان به دهنشان می رسد؛ بگذارید این بار دستتان بیشتر به دهان دیگران برسد و به عبارت روشن تر، بخشی از آن یک سوم سهم خودتان را هم تصدقاً پیشکش ذوی القربی کنید. قطعا دور اطراف شما از قوم و خویش و در و همسایه مستمند که صورت های نداری خود را با سیلی سرخ نگه می دارند کم نیست.
اصولا وضعیت اقتصادی مردم در این روزها نیاز به توضیح ندارد. گوشت قرمز هم در سبد غذایی برخی از خانواده ها این روزها جای کمتری دارد پس چه بهتر کسانی که از تمکن مالی بهتری برخوردار هستند قربانی بیشتری کرده و سهم ویژه ای برای این گونه افراد در نظر بگیرند.
هشدار!!
و نکته آخر که مهم می نماید، فرایندی است که در گرماگرم خرید قربانی تا ذبح آن و خرد کردن گوشت و تقسیم آن طی می کنید. حواستان به بیماری های مشترک بین انسان و دام باشد که در این میان، بخواهید ثواب کنید اما خدای نکرده کباب شوید. این روزها رد پای بیماری خونریزی دهنده تب کریمه کنگو، در برخی نقاط کشور از جمله رفسنجان و تعدادی از شهرهای استان مشاهده شده است. بیماری خطرناکی که از طریق کنه های آلوده منتقل می شود و به گفته متخصصان امر اگر بموقع درمان نشود کشنده است و از طرفی تاکنون هیچ واکسنی از طرف سازمان جهانی بهداشت برای پیشگیری از آن تایید نشده است. نکته نگران کننده تر این که تاکنون 1 مورد این بیماری در رفسنجان و چند مورد در سیرجان و همچنین جنوب استان مشاهده شده است پس حتی الامکان اولا که دامهای قربانی خود را در کشتارگاه دام ذبح نمایید و در غیر این صورت حتما از دستکش، عینک و پیش بندهای مناسب استفاده کنید و از تماس با خون آلوده پرهیز کنید چنانچه در تقسیم گوشت قربانی هم تعجیل نداشته باشید بهتر است لذا در این خصوص توصیه می شود لاشه دام را به طور کامل به مدت ۲۴ ساعت در یخچال نگهداری و سپس توزیع یا مصرف کنید تا از این بابت هم خطری شما را تهدید نکند.
یادآور می شویم قربانی کردن یک مستحب موکد است آن هم به شرط استطاعت مالی. پس زیاد خود را در رنج و زحمت نیندازیم و البته در برخی رسوم دست و پا گیر که ریشه چندان درست اعتقادی و روایی هم ندارند گرفتار نشویم. چه کسی گفته باید حتما و حتما پیش از طلوع آفتاب، خون قربانی را بر زمین و البته بر زمین که نه بر دیوار خانه صاحب قربانی ریخت، دیگر آن که باور کنید هیچ دعایی برای چاقو وجود ندارد و تنها دعایی که موجود است، دعایی است که هنگام قربانی مستحب است که ذبح کننده آن را بخواند و این دعا در قسمت آداب عقیقه در کتاب هایی مثل مفاتیح الجنان موجود است.