…در راه برگشت به خانه بودم که با تعدادی سگ مواجه شدم؛ ابتدا سعی کردم به آرامی مسیر خودم را تغییر دهم تا با آنها روبرو نشوم اما بلافاصله با حمله حدود بیست سگ مواجه شدم که به سرعت سمت من آمدند و بنده راهی جز فرار نداشتم.
در نتیجه حمله سگها خراشهایی روی دست، پا و صورتم ایجاد شد.
… چند قدم که پا به فرار گذاشتم پای من لیز خورد و روی زمین افتادم که در این لحظه سگهای ولگرد دورم جمع شدند که واقعاً شرایط وحشتناکی برای من رقم خورد چرا که هر کدام از یک طرف میخواستند قسمتی از بدنم را گاز بگیرند و در نتیجه حمله آنها خراشهایی روی دست، پا و صورتم ایجاد شد.
اگر سر و صدای بنده و درخواست کمک از همسایهها نبود معلوم نبود این تعداد سگ چه بلایی سرمن میآوردند و اکنون چند تیکه شده بودم.
***
روز سهشنبه هفتم تیر ماه حادثه دلخراشی در شهر قم و در منطقه دامشهر، احساسات مردم را جریحه دار کرد و آن هم حمله مرگبار سگ های ولگرد به یک کودک 4 ساله بود، آن طور که رئیس بیمارستان شهدای قم گفته شدت جراحات و جای دندانهای سگ بر روی گردن و همچنین سر کودک کاملاً مشهود بود به گونهای که بخشی از قسمتهای تنفسی کودک پاره شده بود و علیرغم اقدامات درمانی و مراقبتی برای این کودک که تا پاسی از شب ادامه داشت اما به دلیل جراحات وارد شده بیش از اندازه، متأسفانه کودک جان خود را از دست داد.
به فاصله سه چهار روز بعد، این ماجرا در شهرستان قم باز هم تکرار شد و این بار سگهای ولگرد به پسری ۶ ساله حمله کردند. بر خلاف کودک قبلی که حداقل فرصت انتقال به بیمارستان را پیدا کرد اما در آنجا جان سپرد متاسفانه این کودک ۶ ساله پیش از رسیدن تکنسینهای اورژانس به صحنه حادثه، به دلیل شدت جراحات ناشی از حمله سگ جان خود را از دست داد.
اخباری از این دست در خصوص سگ های ولگرد به یک چالش بزرگ پیش روی مردم چه در شهرها و چه در روستاها مبدل شده اند. و هر چند وقت یک بار اخبار متعددی از حمله سگهای ولگرد به افراد بویژه کودکان زیاد شنیده میشود؛ به گفته کارشناسان امر، هر ساله بیش از ۲۳۴ هزار مورد حیوان گزیدگی در کشور ثبت میشود که 90 درصد آن مربوط به این ولگردهای خطرناک می شود
در شهرستان رفسنجان این موضوع به وفور یافت می شود. در هر ساعتی از شبانه روز و در هر نقطه ای از شهر شما می توانید تعداد بسیار زیادی از این سگ ها را ببینید که در دسته های چند تایی و حتی چند ده تایی در مناطق مختلف شهر جولان می دهند.
موجودات به ظاهر آرامی که با یک تکه نان یا تکه استخوانی که جلو آنها انداخته می شود به نشانه تشکر و وفاداری دم تکان می دهند اما یک خطر بالقوه محسوب می شوند. در حقیقت، سگ ها چهارمین موجودات مرگبار دنیا هستند که هر آن امکان دارد غافلگیرانه به روی یک رهگذر بویژه یک کودک یا یک زن پریده و سر و دست و صورت آنها را پاره نمایند. به گفته کارشناسان سگهای ولگرد به دلیل مشاهده ضعف در کودکان یا زنان، طعمه خود را از میان آنها انتخاب میکنند. این افراد در خوشبینانه ترین حالت اگر از دندان های خطرناک سگ های ولگرد جان سالم به در ببرند امکان دارند مبتلا به یک بیماری بسیار خطرناک هاری شوند.
جالب است بدانید تنها در سیستان و بلوچستان از سال ۸۸ تا ۹۹ بیشترین موارد مرگ انسانی یعنی حدود ۱۹ مورد مرگ ناشی از هاری ثبت شده است. بعد از آن استانهایی مانند گیلان و کرمان با ۸ مورد مرگ، بیشترین مورد مرگ را داشتند. یک مرگ دردناک همراه با ترس، توهم و زجر فراوان.
این نکته هم شاید برایتان جالب باشد که در سال 66 در کشور کمتر از 700 مورد تزریق هاری گزارش شده در حالی که این رقم در سال 98 به 234 هزار مورد رسیده است و سهم سگ ها از این گزش های مرگبار، 200 هزار مورد بوده و جالب تر این که باز از این تعداد 180 هزار سگ صاحب داشته و 20 هزار سگ، بدون صاحب بوده اند که قطعا این هم مولود پدیده های نامبارکی همچون اقبال برخی مردم به نگهداری سگ، سگ گردانی و عواملی از این دست می باشد که متأسفانه در رفسنجان هم کم نیست و در جای خود محل بحث و بررسی است.
در شهرستان رفسنجان به دلیل بافت جغرافیایی خاص و وجود باغات زیاد پسته که در مناطق حاشیه ای شهرهم تعداد آنها کم هم نیست، سگ های ولگرد، ازدیاد و انتشار بسیار زیادی پیدا کرده و گستره توزیع آنها به داخل شهرها و روستاها و حتی پشت در خانه های مردم به صورت یک پاتوق ثابت کشیده شده است. در این شهرستان، طبق آمار رسمی، میزان حیوان گزیدگی 2 تا 5/2 برابر میانگین کشوری است و تاکنون چند قربانی نیز داشته است که آخرین آن مربوط یه یک دختر 6 ساله افغان در شهر کشکوییه بود که مورد حمله قرار گرفت و 14 ساعت بعد به دلیل شدت جراحات وارده بر روی تخت بیمارستان جان خود را از دست داد. متأسفانه این آمار به دلیل کوتاهی و کتمان مسئولین، بازتاب کشوری چندانی نداشته است.
این در حالی است که متولی سر و سامان بخشیدن به این چالش مهم، تنها یک اداره و دو ارگان نیستند. دستگاههای مختلف باید دست به دست هم داده و در جهت رفع این معضل بکوشند. هر چند تاکنون تعدادی از این سگ های ولگرد توسط شهرداری جمع آوری و عقیم سازی شده اند اما این حرکت مقطعی، عملاً بی تأثیر بوده و زاد و ولد بی وقفه سگ ها و پرسه زدن آنها با توله هایشان در نقاط مختلف این امر را تأیید می کند.
از سوی دیگر، ترحم افراطی و فرهنگ نادرست غذا دادن به سگهای ولگرد که هم آثار مخرب محیطزیستی دارد و هم در افزایش و زاد و ولد و ماندگاری سگهای ولگرد کمک میکند، به این مشکل دامن می زند که باید از سوی مردم مورد تجدید نظر قرار گیرد. از سوی دیگر، ترویج فرهنگ غلط نگهداری از سگ در بین برخی خانوادهها و رها کردن این حیوان در محیط بیرون که بدلیل برخی مشکلات در نگهداری آنها انجام می شود خود باعث افزایش سگهای ولگرد و به تبع آن افزایش حوادث ناگوار می شود.
از دیگر سو، سازمانهای مردمنهاد بسیاری در زمینه ساماندهی حیوانات ولگرد مشغول فعالیت هستند که مخالف گرفتن جان سگهای ولگردند. به عقیده آنها باید بهجای ترویج جنبشهای غذارسانی به سگها و گربههای ولگرد که باعث افزایش تصاعدی جمعیت این گونهها میشود این حیوانات جمعآوری و در مراکز مخصوص عقیم و مدیریت شوند.
به هر حال سگ های ولگرد یک معضل اجتماعی و یک چالش حال حاضر زندگی های شهری و روستایی محسوب می شوند و مجددا تکرار می گردد این موضوع در رفسنجان هم وضع نامطلوبی دارد که باید هر چه زودتر راهکار درست و اساسی برای آن اندیشید.